راه‌های پیشرفت هوش مصنوعی در ایران: از چالش‌ها تا نقش دانشجویان در مطالبه‌گری
جلسه سوم از دوره انقلاب بی‌صدا با موضوع "مطالبه‌گری دانشجویی هوش مصنوعی: از شعار تا اقدام" به همت مجمع مقام برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی سازمان فضای مجازی سراج، سومین جلسه از دوره انقلاب بی‌صدا با موضوع "مطالبه‌گری دانشجویی در حوزه هوش مصنوعی: از شعار تا اقدام" با حضور دکتر محمد امیری دکترای کامپیوتر و هوش مصنوعی از دانشگاه فرانکفورت آلمان و دکتر محمود لیائی دکترای کامپیوتر از دانشگاه شانگهای چین و معاون اسبق وزیر صنعت، معدن و تجارت، برگزار شد. این جلسه به همت بسیج دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و مجمع مقام سازماندهی شده بود. سخنرانان به بررسی جایگاه ایران در صنعت هوش مصنوعی، چالش‌های پیش‌رو و راهکارهای دستیابی به جایگاه برتر جهانی پرداختند.
اهمیت هوش مصنوعی و جایگاه جهانی آن
دکتر لیائی با اشاره به رشد سریع صنعت هوش مصنوعی در جهان، اعلام کرد که پیش‌بینی می‌شود ارزش بازار این صنعت تا سال ۲۰۳۰ به ۱۸۰۰ میلیارد دلار برسد و پس از صنعت خودرو، جایگاه دوم را در اقتصاد جهانی به خود اختصاص دهد. وی افزود که آمریکا با سرمایه‌گذاری ۵۰۰ میلیارد دلاری و چین با ۶۰ میلیارد دلار، به ترتیب۴۰ و ۲۰ درصد از بازار جهانی هوش مصنوعی را در اختیار دارند. در مقابل، ایران با وجود رتبه ۱۳ جهانی در تولید مقالات هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۱، اکنون به رتبه‌های ۱۷ تا ۲۱ سقوط کرده است.
چالش‌های پیش‌روی ایران در حوزه هوش مصنوعی
دکتر امیری و دکتر لیائی چالش‌های اصلی ایران را در این حوزه به شرح زیر برشمردند:
- کمبود نیروی انسانی متخصص: با وجود تولید مقالات علمی، نیروهای آکادمیک به‌دلیل مهاجرت یا عدم استفاده بهینه از ظرفیت‌ها، در صنعت حضور کافی ندارند
- محدودیت‌های زیرساختی: تحریم‌ها دسترسی به سرورهای پیشرفته محاسباتی و دیتاسنترهای مجهز را محدود کرده است
- کمبود سرمایه‌گذاری: سرمایه‌گذاری ایران در مقایسه با کشورهایی مانند آمریکا، چین، امارات و عربستان بسیار ناچیز است
- فاصله با اکوسیستم جهانی: سرعت رشد سایر کشورها در حال افزایش است و ایران بدون تلاش مضاعف، از دستیابی به جایگاه دهم جهانی بازخواهد ماند
راهکارهای پیشنهادی برای رشد هوش مصنوعی در ایران
سخنرانان راهکارهای عملیاتی زیر را برای پیشرفت ایران در این حوزه مطرح کردند:
- آموزش و شبکه‌سازی: استفاده از دوره‌های رایگان بین‌المللی و تشکیل تیم‌های دانشجویی برای پژوهش و نوآوری
- توسعه استارتاپ‌ها: الگوبرداری از کشورهایی مانند ژاپن که با ایجاد استارتاپ‌های هوش مصنوعی، میلیاردها دلار سرمایه جذب کرده‌اند
- حکمرانی هوش مصنوعی: تدوین سند بومی متناسب با فرهنگ و نیازهای ایران و جلوگیری از چندگانگی در سیاست‌گذاری
- مشارکت بخش خصوصی و دولتی: افزایش اعتماد دولت به بخش خصوصی و انعقاد قراردادهای کلان برای رشد این صنعت
نقش دانشجویان در مطالبه‌گری و پیشرفت هوش مصنوعی
دکتر امیری و دکتر لیائی در پایان بر نقش کلیدی دانشجویان در تحقق اهداف هوش مصنوعی تأکید کرده و خواستار اقدامات عملی مانند تشکیل تیم‌های پژوهشی، تولید محتوا و تبدیل مباحث مطرح‌شده به گفتمان عمومی شدند. آنان همچنین از دانشجویان خواستند تا با آگاهی‌بخشی به جامعه و مسئولان، زمینه را برای رفع چالش‌های امنیتی و اخلاقی این فناوری فراهم کنند.
علاقمندان می‌توانند جهت دانلود فایل صوتی جلسه به این لینک مراجعه نمایند.